Human Dimensions B.V. | The Green Surfer | Algemene voorwaarden | Privacy verklaring | Disclaimer
Cultuuronderzoek
cultuurscan
Je wilt impact. Een organisatie bouwen met goede samenwerkingen, dialogen en inclusief leiderschap in het hart. Dus je moet iets met cultuur. Zodat je de ongeschreven regels begrijpt en de patronen ziet. Een cultuurscan geeft je de sociale plattegrond van jouw organisatie. Want ja, culture eats strategy for breakfast.
Maar waar moet je dan beginnen? Gewoon, bij het begin. Noem het een cultuurdiagnose, cultuuronderzoek, cultuurmeting, cultuurfoto, culture assessment. Je wilt de ongeschreven regels begrijpen en de verbanden zien. Een antropologische cultuurscan geeft je de sociale plattegrond van jouw organisatie.
Niemand gaat op reis zonder kaart
Iedere reis moet je voorbereiden. Je kunt de Lonely Planet kopen, of een Rough Guide. Kwestie van smaak. Met informatie over tijdzones en valuta, toeristische highlights, ‘unieke hotels’ en culturele do’s en don’ts. Je kunt ook een gids om advies vragen. Krijg je wel een mening. Of een kaart kopen. Met een kaart weet je waar je bent. Kun je zelf je route bepalen. Verdwalen. En de weg weer terugvinden. Je bent gek als je zonder kaart op reis gaat.
Nieuwe verbanden en fundamentele inzichten
Een cultuurscan levert een foto op, de sociale plattegrond van jouw organisatie. Maar dan in beeld en verhaal. Op het oog losse incidenten verbonden tot herkenbare patronen. Zodat je de interne logica begrijpt. Met ruimte voor subtribes, clans en afdelingen. Dé cultuur van Nederland bestaat toch ook niet. We tonen je het sociale reliëf. Leggen nieuwe verbanden. Geven diepe inzichten. Zodat je weet waar je staat. En wat je te doen hebt om je organisatie te veranderen.
Hoe wij een cultuurscan doen.
Het allerliefste doen we veldwerk. Waarom? Omdat mensen vaak iets anders doen dan ze zeggen. Simpel. We participeren en observeren. Soms een dag, soms drie weken. We verzamelen culturele rommeltjes. Alles is informatie. We eten op vrijdagochtend dat visje mee. En we hangen veel bij de koffie automaat. Lekker de laatste roddel ophalen. We vragen wie we zeker moeten spreken, en wie absoluut niet. Doen we natuurlijk toch. Alleen dan krijg je het echte verhaal. Hard werken, veldwerk.
Maar soms kan dat niet. Dan vinden we een andere manier. Combineren we een workshop met een reeks interviews. Levert ook heel veel op. Kost minder tijd. En geld.
Hoeveel tijd kost zo’n onderzoek? Hoe langer we doen over het nemen van een cultuurfoto, hoe scherper deze wordt. In een dag heb je een polaroid die ook snel vervaagd en meer een moment opname is. In drie weken op één lokatie kunnen we meer zien. Beiden hebben een waarde in zich.
En we doen natuurlijk ons huiswerk. Dat zit in de prijs. Want organogrammen, websites en jaarverslagen zijn ook informatie. En onze ervaringen tijdens het inkooptraject ook. Vanaf het allereerste mailtje. Want alles is informatie.
Een cultuurscan, en dan?
We schrijven geen rapport, maar presenteren de cultuurfoto in beelden en verhalen. Ons uitgangspunt is dat iedereen die op de foto staat, deze ook mag zien. Het cultuurverhaal presenteren we daarom vaak aan de gehele organisatie. Ook als dit honderden mensen zijn. Soms in een vol theater, soms op meerdere locaties. Dit doen we samen met de directeur. Of projectleider. Of iemand anders met beslissingsmacht. Om na de presentatie aan de aanwezigen te vragen wat ze herkennen, wat niet, en wat de volgende stap zou moeten zijn. Deze sessies begeleiden we op een bijzondere manier, afgekeken van de Lekgotla volksraadpleging uit Botswana. Het zijn bijeenkomsten waarop we op inclusieve wijze alle verschillende perspectieven ophalen tijdens een groots ‘kampvuurgesprek’. Hiermee is ons cultuuronderzoek klaar. Dit moment kan de start zijn van een serie gesprekken, een adviestraject, een trainingstraject. Bij ons of bij iemand anders. Dat beslissen dan. Soms is het goed als wij (op onderdelen) verder helpen ontwikkelen. Soms is het beter dit zelf te doen, of met een andere partij verder te bouwen.
Benieuwd naar een cultuurscan van jouw Organisatie
Wat een cultuurscan oplevert
Patronen, duiding en inzicht. Een cultuurfoto levert diepgaand inzicht in de interne logica, de spanningsvelden en plekken waar het schuurt. We destilleren uit losstaande incidenten de terugkerende patronen. Geven duiding. Vertalen tussen afdelingen geven je diepgaand inzicht in cultuurpatronen.
Een plattegrond van je organisatie. Geen rapport maar een presentatie, in beeld en verhaal. Nooit oordelend, altijd herkenbaar, soms confronterend. Lachen als een boer met kiespijn. Zodat je weet waar de macht zit, waar het schuurt en waar de innovatie zit. Om te beginnen. Het identificeert de kracht en zwaktes van een organisatie.
Een mozaïek van micro-stories. Verhalen die klein en groot aan elkaar verbinden. We flexwerken maar de baas heeft zijn eigen bureau. Altijd met een stropdas de deur uit. Of nooit. De CEO van een multinational die steenkolen-engels spreekt. Verhalen die alles zeggen. En een mogelijk startpunt vormen voor een veranderstrategie. Of niet, omdat ze precies laten zien wat je wilt.
Startpunt van gesprek. Cultuur verander je niet met papier. Of een lijstje bullet points. Cultuur verander je in dialoog, in debat, in interactie. Waarom? Niks heeft betekenis van zichzelf. Cultuur is een het geheel aan unieke antwoorden op universele menselijke vraagstukken. Samen onderzoeken we of jullie unieke antwoorden nog kloppen.
Diagnose is al een interventie tot veranderen. Verandering begint zodra wij binnenkomen. Door de goede vragen te stellen. Door onder de waterlijn te luisteren. En erboven natuurlijk. Door mensen te laten reflecteren. De diagnose geeft aanknopingspunten om op reis te gaan en verder te bouwen aan de gewenste organisatiecultuur. Veranderen wordt makkelijker als je weet waar je vandaan komt.
Wat het niet oplevert?
We doen geen enquete. Zetten geen vragenlijsten uit. Geloven we niet in. Dat is wachten op het sociaal-wenselijke antwoord. Mensen doen iets anders dan ze zeggen te doen. We doen ook niet aan benchmarken en vergelijken. We oordelen niet. Nooit. En we doen ook niet aan cijfers en percentages. Omdat cultuur niet in statistieken te vangen is. Wat we wel doen? De organisatiecultuur in kaart brengen, de patronen inzichtelijk maken. Zodat je zelf de weg kunt vinden. Kun je nog steeds verdwalen, maar met meer richting.
Van binnenuit begrijpen – emic
Antropologen zijn op zoek naar de ongeschreven regels. Kijken naar wat niet geschreven staat en luisteren naar wat niet gezegd wordt. Gestructureerde interviews maar ook informele gesprekken bij de waterkoeler en hangen bij de koffieautomaat. Door de gangen lopen, meedoen aan vergaderingen, en de roddel op de gang oppikken. Als klant wachten in de lobby, meelunchen met de werkvloer. Vergaderstukken verzamelen, analyse van het prikbord op de gang, de inrichting van kantoor- en vergaderruimtes. Op zoek naar de hotspots en de plekken waar het schuurt, want juist daar zit de culturele informatie. Alles om de interne logica te achterhalen. Neutraal, om te begrijpen. Niet om te toetsen of oordelen.
Patronen herkennen – etic
Antropologen zoeken naar terugkerende patronen die verklaren waarom de dingen gaan zoals ze gaan. Mensen doen namelijk niet zomaar iets. Gedrag heeft altijd een lokale oorsprong en is gebaseerd op oplossingen die ooit hun nut hadden. Het combineren van losse gebeurtenissen uit alle niveaus en van alle plekken in de organisatie, leidt vaak tot diepgaand inzicht en een logische verklaring voor wat er gebeurt. Die losse gebeurtenissen zitten in de verhalen, ervaringen, de roddels en de muren. Deze microverhalen vormen met elkaar gecombineerd het macroverhaal en laten feilloos het fractale patroon zien. In het klein zie je wat er in het groot gebeurt.
Het verhaal van de organisatie ontrafelen. Zoeken naar de fractale patronen. Het mozaïek van verhalen combineren tot een gedeeld beeld over de organisatiecultuur. Zodat het makkelijker wordt om richting te houden of een nieuwe te kiezen.
